van Jozefschool naar authentieke woonbuurt

Het is bekend: oudheidkundige verenigingen zijn vaak te laat met hun bouwkundige adviezen voor het behoud van oude dorpselementen. Het gevolg is dat er in hun ogen afbraak plaats vindt, wetende dat nieuwbouw voor minstens de komende 100 jaar er staat. Oudheidkundige Vereniging Schermereiland heeft hiervan geleerd. Ze wil een actieve rol spelen bij ‘kwetsbare’ bouwplannen in de dorpskern van De Rijp. Te beginnen bij de nieuwe invulling van het complex Sint Jozefschool aan de Kerkstraat. 

De Oudheidkundige Vereniging Schermereiland neemt het initiatief om te komen met een plan voor nieuwbouw op het terrein van de voormalige Sint Jozefschool in De Rijp. Wim: “Deze plek kent iedereen, want duizenden hebben daar hun schooljaren door gebracht. Het ligt in de ‘buurtjes’, een van de oudste gedeelten van De Rijp. Vroeger arm, nu een parel met veel gerestaureerde huizen. Iedereen wil dat hier zorgvuldige nieuwbouw wordt gepleegd en wij nemen hierin het voortouw om te voorkomen dat we als Rijpers later zeggen: dit had zo niet gemoeten. Dit is eeuwige zonde.”

Eerste schetsontwerp
Ook eigenaar gemeente Alkmaar erkent dat het om een bijzondere plek in De Rijp gaat. Wim: “Wat niet iedereen weet is dat de gemeente slechts de kaders aangeeft van de mogelijke nieuwbouw. Zoals een goede aansluiting met de bestaande bebouwing. Dan staat het vervolgens iedereen vrij om met plannen te komen. Als oudheidkundige vereniging willen wij met een plan komen dat recht doet aan de historie van de buurt. Een plan dat past bij de oude bebouwing en waarbij de buurtbewoners betrokken zijn. Het resultaat moet zijn dat 90% van de Rijpers blij is met wat er komt te staan. We hebben een eerste schetsontwerp gemaakt dat uitgaat van 14 huizen. Om de prijs te drukken, maar ook omdat de buurtjes krappe straten kent, gaan we uit van beperkte parkeerruimte. Een groot parkeerterrein is gelukkig vlakbij. Dit plan hebben we al ter verkenning besproken met de gemeente, en al zijn ze behoedzaam, omdat ze weinig ervaring hebben met dit type bewonersparticipatie, ze staan er niet afwijzend tegenover. Het idee dat betrokken bewoners actief meedenken, spreekt ze ook aan. Het is echter voor alle betrokkenen een avontuur, dat overigens in mijn ogen goed te behappen is. We doen niets engs en we doen alles stap voor stap.”

Coöperatie Dorpsherstel De Rijp
De Oudheidkundige Vereniging Schermereiland ziet het terrein van de Jozefschool als eerste project. Mogelijk volgen er andere. Wim: “In de dorpskern van De Rijp zijn meer plekken waar zorgvuldige bouw vereist is. Ook daar willen we op tijd bij zijn. Wat ons betreft blijft het daarom niet bij dit initiatief en kunnen andere volgen. Het gaat om de leefbaarheid en de kwaliteit van het hele dorp. Om een sterke organisatorische en financiële basis te krijgen wil de commissie een coöperatie vormen: Coöperatie Dorpsherstel De Rijp. Hierin zitten leden – Rijpers en oud- Rijpers – die minimaal € 1.000 investeren (me rente) en daardoor een bepalende stem hebben in de algemene vergadering. Partijen die gevestigd zijn in of nabij De Rijp worden daarnaast nauw bij voorkeur betrokken bij de voorbereiding en realisatie van het plan. Naast de gemeente gaat het om leveranciers, omwonenden en toekomstige bewoners. Samen maken zij het mogelijk door de initiatieffase te komen. De financiers zullen daarbij zoveel mogelijk worden gevraagd te investeren in de lange termijn (het hele dorp) terwijl leveranciers en toekomstige bewoners zullen worden gevraagd te investeren in een specifiek project (bijv. de Jozefschool). Wim: “We moeten het samen doen. Vroeger werd het dorp gebouwd door Rijpers en wat betreft de dorpskern willen we dat ook voor de toekomst gaan borgen. Het is ten slotte hun dorp.” Stichting Jan Boon werd ook benaderd en leek geïnteresseerd . Wim: “Helaas lukte het uiteindelijk niet om hen bij ons plan te betrekken. Al willen ze graag investeren in De Rijp, toch vonden ze ons plan voor hen te nieuw. Erg jammer, want dit was een unieke kans om samen voor De Rijp iets moois te gaan betekenen. Het gaat in deze fase nog niet om grote bedragen. Het zou een positieve steun in de rug geweest zijn.”

In opdracht van Coöperatie Dorpsherstel De Rijp heeft BOUWBURO rood-hart het stedenbouwkudige ontwerp ontworpen. Een ontwerp dat past in een omgeving zwevend tussen het heden en het verleden.

BOUWBURO rood-hart is gevraagd om naast het ontwerp, de complete uitwerking uit te voeren voor het plangebied. De foto's geven een impressie van de huidige situatie en de bouwkundige tekeningen met artist impressie van de toekomstige situatie.